گلیم بافی کردها
از دیدگاه نژادشناسی، کردها مانند دیگر مردمان این سرزمین - پشتوها و بلوچ‌ها - ایرانى هستند. تبعیدها، کوچ‌ها و ازدواج‌ها در میان قبایل مختلف، در طول هزار سال گذشتند. کردها را به گروه‌هایى با عقاید و سنت‌هاى متفاوت تقسیم کرده است. پراکندگى جمعیت کردها، تأثیرى مستقیم بر روى تاریخ آنها گذاشته است. اکثر کردها در استان‌هاى کردستان و کرمانشاه زندگى مى‌کنند. قبایل بزرگى از کردها در نواحى دور شمال شرقى ایران در رشته‌کوه‌هاى کوپت داغ خراسان و تعداد کمى در نواحى غربى تاکستان و جنوب شرقى ایران میان بلوچ‌ها سکونت دارند.
به‌دلیل پراکندگى گستردۀ کردها، اختلاف زیادى نیز در گلیم‌هاى آنها وجود دارد. این اختلافات در طرح، بافت، مواد به‌کار رفته، اندازه و رنگ به‌چشم مى‌خورد.
صحنه : ۹۹/۰ × ۹۸/۱ متر
ً مشهورترین گلیم‌هاى کردستان صحنه است که در حال حاضر شامل سنندج و اطراف آن مى‌شود. صحنه همیشه مرکز کارگاه‌هاى تولید قالى و گلیم کردستان به‌شمار مى‌رفته است. گلیم‌هاى صحنه چه از نظر سنى و چه از لحاظ زیبایى‌شناسى با دیگر گلیم‌هاى قبایل کرد تفاوت دارد و بیش از گلیم‌هاى دیگر به فرش‌هاى گره‌دار ایرانى شبیه است.
طرح متن در گلیم‌هاى صحنه تکرار بى‌انتهایى از طرح‌هاى گل‌دار است و یا طرحى گل‌دار در داخل ترنج میانى است. این گلیم‌ها معمولاً کوچک و مستطیل شکل هستند. البته در اندازه بزرگ و دایره شکل نیز بافته مى‌شوند. رنگ‌ها غالباً آبی، قرمز و سفید است. تارها معمولاً از نخ و پودها غالباً از رشته‌هاى پشمین، ابریشمى و اخیراً پلى‌کروم ابریشمین است. گلیم‌هاى صحنه به‌خاطر ظرافت و زیبایى خود شهرت خاصى دارند.
بى‌جار منطقه و شهرى تجارى در حاشیهٔ کردستان است که گلیم‌بافت‌‌هایى به این نام دارد، که مربوط به خود شهر و چهل روستاى اطراف آن است. گلیم بى‌جار طویل و باریک است و در آن از ترنج‌هاى رنگین مثلثى شکل یا لوزى شکل استفاده مى‌شود. یکى از زیباترین و جالب‌ترین ویژگى‌هاى بعضى از این گلیم‌ها، بافت انسان و حیوان در متن یا حاشیهٔ آنها است.
کردهاى خراسان در دست بافت‌هاى خود از طرح‌ها، رنگ‌ها و فنون بسیار متنوعى استفاده مى‌کنند. گلیم‌ها غالباً پیچ‌باف است و رنگ‌هاى ملایم و تا حدى تیره در آنها به‌کار رفته است. این گلیم‌ها درخشش و زندگى گلیم‌هاى شمال غربى ایران را ندارد.
منبع:
https://www.beytoote.com/art/farsh/kurdish-rug2-weaving.html
